هنر برقراری ارتباط جمعی (بخش اول)

نحوه ی برقراری ارتباطتان را تغییر دهید و روابط خویش را بهبود بخشید

هر انسانی، روزانه ناچار به برقراری ارتباط با دیگران است. اما این ارتباط گاهی برای برخی افراد سخت به نظر میرسد. افرادی که در ارتباط اجتماعی دچار اضطراب و استرس میشوند. این گونه افراد نیاز به تلاش های بیشتری دارند. در این مقاله سعی داریم که بیتشر به این موضوع بپردازیم و مهارتهای لازم را ارائه کنیم.
 بخش اعظمی از آنچه که به دیگران انتقال میکنیم، غیر کلامی است.

تعداد کلمات 1318 / تخمین زمان مطالعه 7 دقیقه 



افرادی که نگرانند مبادا در نظر دیگران بد جلوه کنند، اغلب اوقات، عملاً بسیار خوب به نظر می رسند و عملکردشان بسیار بهتر از آن چیزی ست که فکرش را می کنند. با این همه، افراد کمرو، در برخی موقعیت ها، ممکن است خود را به بهترین وجه ممکن نشان ندهند. برای مسأله ی اخیر دلایل متعددی وجود دارد. نخست اینکه سال ها اجتناب، فرصت تسلط بر مهارت های ارتباطی را از آنان سلب کرده است. لازمه ی مسلط شدن بر هنری به نام برقراری ارتباطِ اجتماعی ـ درست مانند یادگیری رانندگی ـ تمرین و ممارست است. برای مثال، بدون داشتن تجربه ی قبلی در زمینه ی مصاحبه ی استخدامی، بعید است که فرد در طی نخستین مصاحبه، عملکرد درخشانی داشته باشد.

دومین دلیل به ماهیت خودِ اضطراب بر می گردد. اضطراب سبب می شود فرد نتواند آن طور که دلش می خواهد به فعالیت بپردازد. برای مثال، اگر به هنگام سخن رانی، قلبتان تند تند بزند، ممکن است رشته ی افکارتان نیست و نابود شود؛ چون توجه تان تقریباً فقط به قفسه ی سینه تان معطوف می شود.
سوم اینکه دیگران ممکن است، گاهی اوقات، برخی از راهبردهای اجتنابی و رفتارهای ایمنی بخشِ نامحسوس (برای مثال، بسیار دور ایستادن از دیگران، اجتناب از برقراری تماس چشمی، یا سخن گفتن از ته چاه) را که عده ای برای کنترل اضطرابشان انجام می دهند، نشانه ای از آشفتگی، گوشه گیری، خشم، یا مشکل اجتماعی تلقی کنند. این امر باعث می شود پاسخ متفاوتی به آنان بدهند. به سخن دیگر، کارهایی که برای اجتناب از پاسخ های منفیِ دیگران انجام می دهید، گاه، ممکن است باعث شود پاسخ هایی از خود نشان دهند که به هر دری می زنید تا بروز پیدا نکنند.

چنانچه خود را به کرات با موقعیت های اجتماعیِ ترسناک رویارو کنید و تفکرِ اضطراب زا را بارها و بارها به چالش بکشانید، به احتمال فراوان احساس آرامشِ بیشتری خواهید کرد. در نتیجه، عملکردتان نیز بهبود خواهد یافت.
مراجعه کنید به مقاله تکنیک های رویارویی با اضطراب اجتماعی 
با این همه، به کارگیری چند رهنمون کمک می کند مهارت های برقراری ارتباط را بهتر شکل دهید. در این مقاله، در این باره که رفتارهای اضطراب زای خود را چه گونه متوقف سازید، پیشنهادهایی عرضه شده؛ مقصود رفتارهایی ست که احتمال مواجه شدن با قضاوت های منفیِ دیگران را افزایش می دهد.
هنگام مطالعه به خاطر داشته باشید که مهم نیست مهارت های اجتماعی تان چه قدر خوب است، چون هرگز عالی نخواهند بود. مانند همه، هر از گاهی، سوتی خواهید داد و حال طرف مقابل را خراب خواهید کرد. خوشبختانه، مهم نیست که در تمام موقعیت ها عالی عمل کنید. در واقع، امکان ندارد که بتوانید در تمام موقعیت ها عالی عمل کنید. آن دسته از رفتارهای اجتماعی که در یک موقعیت، مؤثر واقع می شود، به هزار و یک دلیل، در موقعیت های دیگر کارایی ندارند. برخی از این دلایل عبارت است از ارزش ها، انتظارات، تجارب حاصل از زندگی، و زمینه های فرهنگیِ افرادی که با آنان در تعامل هستید. برای مثال، استفاده از فلان روش باعث می شود فرد «الف» به پیشنهادِ شما درباره ی بیرون رفتن لبیک بگوید. با این حال، اگر از همین روش برای فرد «ب» استفاده کنید ممکن است نتیجه ی عکس بگیرید.
اضطراب اجتماعی بر عملکرد فرد در حین ارتباطات اجتماعی (برای مثال، مصاحبه های استخدامی، سخن گفتن در جمع، ملاقات با نامزد، مذاکره بر سر فلان موضوع، مقابله با تعارضات بین فردی، و برقراری گفت و شنودی غیر رسمی) لطمه وارد می کند. در این مقاله، فقط به مهارت های مربوط به دو حوزه پرداخته می شود: ارتباط غیر کلامی (زبان بدن، برقراری تماس چشمی، و جز اینها) و باز کردن سر صحبت.
 

ارتباط غیر کلامی

وقتی به برقراری ارتباط می اندیشیم، بسیاری از ما اغلب درباره ی واژه هایی به تفکر می پردازیم که هنگام انتقال پیام به کار می بریم. با این حال، بخش اعظم آنچه منتقل می کنیم غیر کلامی ست؛ یعنی، متکی بر جلوه های صورت، تن صدا، و زبان بدن است. به همین دلیل است که پیام های ارسالی با ای میل ممکن است به راحتی سوء تعبیر شوند. این پیام ها، معمولاً، فاقد نشانه های غیر کلامی ست که کمک می کنند معنای پیام را بفهمیم. بنابراین، سوء تعبیرِ جوکْ به تحقیر یا مطلبی منفی، کاری ندارد. خدا را شکر که برای صورت خندان [( ـ :] و سایر نمادهای آزارنده، فکری شده است. این علامت ها کمک می کنند هنگام برقراری ارتباط با اینترنت، از نمادهای غیر کلامی استفاده کنیم.
افراد کمرو یا مضطرب اغلب دست به دامان رفتارهایی می شوند تا از شدت و طول مدتِ تعاملاتشان بکاهند. به عبارت دیگر، برای اجتناب از قضاوت های منفیِ دیگران، به هر دری می زنند تا با کسی ارتباط برقرار نکنند. البته، ارتباط برقرار نکردن امری محال است. حتی اگر از مهمانی ها و جلسات مختلف به کلی اجتناب کنید، به افرادی که منتظرند شما را در آن مکان ها زیارت کنند، پیامی منتقل می کنید. برای مثال، دیگران ممکن است غیبت های مکرر در شب نشینی ها را نشانه ی کمرویی، فراموش کاری، تنبلی، مشغله ی زیاد، یا لذت نبردن از معاشرت با آنان تلقی کنند. علاوه بر اجتناب، رفتارهای غیر کلامیِ نامحسوس تری نیز از افراد کمرو سر می زند که برخی از آنها عبارت اند از:
— اجتناب از برقراری تماس چشمی
— بسیار خندیدن
— اصلاً نخندیدن
— بسیار آهسته سخن گفتن
— بسیار تند سخن گفتن
— بی قرار یا به گونه ای به نظر رسیدن انگار که فرد عجله دارد (برای مثال، قدم زدن یا وول خوردن)
— فاصله گرفتن از دیگران
— دست به سینه نشستن یا پا روی پا انداختن
در بسیاری موارد، رفتارهای غیر کلامی که در بالا اشاره شد، پیامی با این محتوا منتقل می کنند: «طرف من نیا!»؛ حتی زمانی که جملاتِ شما مطالب بسیار متفاوتی را بیان می کنند. در چنین اوضاع و احوالی، جای تعجب ندارد اگر دیگران به این رفتارها پاسخ سردی بدهند. رفتارهای جایگزین (مانند برقراری تماس چشمیِ مناسب، ایستادن در فاصله ای مناسب از دیگران، سخن گفتن با شدتی که آنان صدایتان را بشنوند، حفظ موضع گشودگی، لبخند زدن به طریقی مناسب) به احتمال بسیار بیشتری سبب می شود تا دیگران پاسخ مثبتی بدهند.
 

تمرین: رفتارهای غیر کلامی تان را ثبت کنید و جایگزین هایشان را به محک آزمون بزنید

آیا ارتباط غیر کلامی تان حاکی از وجود اضطراب است؟ در دفترچه ی یادداشتِ خود، برخی از ارتباطات غیر کلامی تان را که ممکن است به پاسخ های منفیِ دیگران منتهی شوند، ثبت کنید. سپس، در طی هفته ی پیش رو، سعی کنید در آنها تغییراتی بدهید. برای مثال، سعی کنید میزان تماس چشمی و توجه به پاسخ های طرفِ مقابلتان را بیشتر کنید. در مقایسه با زمانی که از تماس چشمی با فروشنده اجتناب می نمایید و برخورد سردی با وی می کنید، وقتی لبخند می زنید و تماس چشمیِ بیشتری با او برقرار می نمایید، مهربان تر نمی شود؟ پی آمدهای این آزمایش ها را در دفترچه ی یادداشت تان ثبت کنید.
 

مهارت های برقراری ارتباط

افراد به هنگام گفت و گوی غیر رسمی، اغلب، به خود فشار می آورند تا برای سخن گفتن مطلبی بیابند؛ خاصه اگر مضطرب یا آشفته باشند. همچنین ممکن است خیلی سریع به گفت و گو خاتمه دهند، یا سخت تلاش کنند تا پس از اینکه از تب و تاب افتاد ادامه پیدا کند. اضطراب حتی ممکن است باعث شود افراد خیلی پرچانگی کنند. مطلب اخیر ممکن است حال طرفِ مقابل را بد کند.
 

منبع :

برگرفته از کتاب رهایی از کمرویی؛ مارتین ام آنتونی
 

بیشتر بخوانید : 
افزایش روابط اجتماعی با اعتماد به نفس
تکنیک های رویارویی با اضطراب در معاشرت های اجتماعی (بخش اول)
ارتباط نگرش با روابط اجتماعی
روابط اجتماعی